Pored toga što aktivira (i tonira) sve mišiće tijela, plivanje takođe ima mnogobrijne prednosti za kognitivno i mentalno zdravlje. Različite naučne studije na ovu temu su jednoglasne. Dokazano je da redovna praksa plivanja poboljšava pamćenje, kognitivne funkcije, imuni odgovor i raspoloženje. Plivanje takođe može pomoći u popravci štete izazvane stresom i uspostavljanju novih neuronskih veza u mozgu. Ljudi vijekovima tragaju za fontanom mladosti. Plivanje je možda najbolji način da joj se približimo. Ova aerobna vježba poboljšava sposobnosti mozga.
U sportskom leksikonu razlikujemo “anaerobne” aktivnosti od “aerobnih” aktivnosti. Prve, koje uključuju na primer bodibilding, HIIT ili tabatu, obuhvataju veoma intenzivne vježbe u kratkom trajanju, koje omogućavaju tijelu da proizvodi energiju sa vrlo malo kiseonika. Druge, koje uključuju plivanje, trčanje ili ples, su vježbe sa umjerenim intenzitetom, ali dužeg trajanja. Izvanredne za kardiorespiratorni sistem, ove aktivnosti omogućavaju ispunjenje potreba mišića za kiseonikom.
Pored rada na izdržljivosti, aerobne aktivnosti doprinose neurogenezi (nastanku neurona) i igraju ključnu ulogu u pomaganju da se preokrene ili popravi šteta nanijeta neuronima i njihovim vezama. Neuronska plastičnost je tako stimulisana, a sa njom i kognitivne funkcije, posebno one povezane sa pamćenjem i učenjem. Povrh toga, istraživači su uočili i koristi za mentalno zdravlje. Aerobna vježba takođe podstiče oslobađanje specifičnih hemijskih prenosioca poruka, poznatih kao neurotransmiteri. Jedan od njih je serotonin, koji, kada je prisutan u povećanim količinama, smanjuje depresiju, anksioznost i poboljšava raspoloženje.
Tri blagodati plivanja za mozak
Istraživači tek počinju da razumiju zašto je, među ovim aerobnim aktivnostima, plivanje posebno korisno za mozak. Dobra vijest je da ne moramo plivati 400 metara u četiri stila u rekordnom vremenu, kao olimpijski sportisti, da bismo osjetili ove efekte. Jedna studija sa mladim odraslim osobama pokazala je da su kognitivne funkcije kod ovih ljudi već nakon 20 minuta plivanja prsno umjerenim intenzitetom bile poboljšane.
Plivanje poboljšava pamćenje
Studije su pokazale da plivanje (čak i 20 minuta dnevno) može poboljšati sposobnost koncentracije, kratkoročno i dugoročno pamćenje, pa čak i smanjiti kognitivne efekte starenja. Dokazano je da plivanje stimuliše moždane puteve koji suzbijaju upale u hipokampusu i inhibiraju apoptozu, ili ćelijsku smrt. Studija je takođe pokazala da plivanje može doprinijeti preživljavanju neurona i smanjenju kognitivnih efekata starenja.
Plivanje poboljšava raspoloženje
Plivanje je potpuni trening koji angažuje sve glavne grupe mišića, što dovodi srce do punog rada, povećavajući protok krvi (otuda njegova izvrsna reputacija za kardiovaskularno zdravlje). To dovodi do stvaranja novih krvnih sudova, procesa poznatog kao angiogeneza. Povećan protok krvi takođe može dovesti do značajnog oslobađanja endorfina, hormona koji deluju kao prirodni reduktori bola u cijelom tijelu. Ovaj nalet izaziva osjećaj euforije koji često slijedi nakon vežbanja. Ukratko, hormoni sreće…
Plivanje poboljšava sposobnost učenja
Njegovo dejstvo na rast ćelija i stvaranje neuronskih veza, pomenuto ranije, pomaže u učenju i pohranjivanju novih informacija, kao i u kasnijem preciznijem prisjećanju.